Over Zwitsal
In de voormalige fabrieken op het terrein van Zwitsal Apeldoorn werden decennia lang de overbekende Zwitsal verzorgingsproducten met het blije babygezichtje geproduceerd. Het is het succesverhaal van de Apeldoornse apotheker en ondernemer Cor Jansen.
Historie
In de voormalige fabrieken op het terrein van Zwitsal Apeldoorn werden decennia lang de overbekende Zwitsal verzorgingsproducten met het blije babygezichtje geproduceerd. Het is het succesverhaal van de Apeldoornse apotheker en ondernemer Cor Jansen.
Cor Jansen
Van leerling apotheker tot succesvol ondernemer
Cor Jansen, bracht zijn jonge jaren door in Zwitserland als leerling bij apotheker. Weer terug in Apeldoorn startte hij in 1920 aan de Floralaan in eerste instantie een kleine farmaceutische fabriek. Erg goed liep het niet. Dus hij besloot een zalf te gaan produceren. Het recept hiervoor had hij in zijn jaren in Zwitserland opgedaan. Hij noemde het dan ook: Zwitsal. (Zwitserse ‘Salbe’ (zalf)).
En met succes. Zeker toen hij zich met de zalf richtte op baby’s. Bij de introductie van de naam Zwitsal bedacht Cor Jansen ook een logo. Het eerste logo had een kruis, afgeleid van het medisch veel gebruikte kruis en het kruis in de vlag van Zwitserland. Op de fabriek was de naam Zwitsal te zien met het Zwitserse kruis. Toen het gebruik van het kruis niet meer mocht gebruikte Jansen het logo met het babykopje op de blikjes en doosjes. Dat logo is afgeleid van een foto van zijn eigen dochter Mieke, toen 9 maanden oud. Later is dit omgevormd in het alom bekende gestileerde logo van een blij babyhoofdje met een krulletje erop.
Zwitsal groeide enorm en Jansen kocht een stuk grond van betonfabrikant Peetom tussen het kanaal en de Vlijtseweg, tegenwoordig bekend als Zwitsal Apeldoorn. De ligging aan het kanaal was gunstig voor de losschepen. De nieuwe fabriek opende in april 1952 ter gelegenheid van de 60ste verjaardag van Jansen. Vanaf de start van de fabriek tot aan 1964, was Chris ten Tuynte de huisarchitect van het terrein. Alle gebouwen tot die tijd heeft hij ontworpen. Daardoor vormen ze ondanks hun verschillende vormen en bouwjaren samen een sterke eenheid.
Noord & Zuid
Zwitsal kende twee bedrijfstakken: de productie van alkaloïde pijnstillers en die van de babyverzorgingsproducten. Deze waren op het terrein ook fysiek van elkaar gescheiden; ten zuiden van de fabriekstraat lagen de gebouwen voor de productie van alkaloïden, ten noorden de gebouwen voor de Zwitsalproducten.
In 2011 werd de productie op het terrein van Zwitsal na 65 jaar stopgezet. De gemeente Apeldoorn kocht het terrein en de gebouwen in het kader van de herinrichting en vernieuwing van de Kanaalzone. Inmiddels ontstaat een levendig terrein vol ondernemerschap in de geest van de oprichter van ons terrein, Cor Janssen.
Stad in de stad
Zwitsal Apeldoorn creëert zijn eigen leefklimaat: een historisch karakter gecombineerd met de innovatiekracht en creativiteit van de ondernemers. Het voelt als een stad in een stad, met zijn eigen ecosysteem. Je vindt hier initiatieven die elkaar versterken en bezoekers die elkaar in een andere setting ontmoeten. Er valt genoeg te ontdekken in deze stadsoase. Een nieuw stuk stad – op steenworp afstand van de binnenstad én op 50 minuten rijden van Amsterdam. Voor en door Apeldoorn.
Het gebiedsprofiel Ruimte voor Ontdekking (2016) geeft weer wat de gemeente als eigenaar met het terrein wil bereiken op de lange termijn. Het gebiedsprofiel schetst een vertrekpunt en koers. De ambitie is om ruimte voor ontdekking te creëren. Door de thema’s maken, spelen, beleven en in de nabije toekomst wonen, te laten landen in het gebied komt dit tot stand. Een open en toegankelijk terrein is in wording. Daar waar de historie van het voormalige industriële complex én de huidige innovatiekracht van de stad zichtbaar zijn.
Nu, in 2020, is het tijd voor de volgende stap. De beoogde levendigheid en reuring komt steeds meer tot stand en er vestigt zich een tweede generatie huurders op Zwitsal Apeldoorn. Om de voormalige fabriekspanden gerichter als concepten te ontwikkelen, wordt er op dit moment gewerkt aan een Ontwikkelperspectief en Ontwikkelstrategie. Het perspectief en de strategie geven in de toekomst inzicht in welke concepten er op welke plekken op Zwitsal Apeldoorn ontwikkeld kunnen worden. Door de gemeente, of door derden. De verwachting is dat deze documenten in de loop van 2020 opgeleverd worden.
#wijzijnzwitsal
Een plek krijgt pas echt karakter, sfeer en uitstraling door de mensen die er verblijven, ondernemen, leren, werken en groeien. Zwitsal Apeldoorn heeft, door de ondernemers die zich op het terrein gevestigd hebben, een stevig fundament en laat voor deze doelgroep zien een duidelijke functie en de nodige voorzieningen voor ogen te hebben. Er is in de loop der jaren een stevige samenwerking ontstaan tussen alle ondernemers, initiatiefnemers en Gemeente Apeldoorn als eigenaar van het terrein wat resulteert in een duidelijk profiel. Deze ondernemers maken voor jou Zwitsal Apeldoorn the place to be, iedere dag weer opnieuw!
Check de #wijzijnzwitsal voor een overzicht van alle acties en gebeurtenissen die door gebruikers zelf op social media worden gedeeld!
Werkterrein
Vanuit het Apeldoornse programma ‘De Ondernemende stad’ is een van de ambities om op Zwitsal Apeldoorn een nieuw 21ste -eeuws werkmilieu te ontwikkelen. In dit werkmilieu is volop aandacht voor aantrekkelijke, toekomstbestendige locatie met de combinatie van werk, wonen en leven. De droom is dat Zwitsal Apeldoorn een van de strategische werklocaties van de toekomst is in de regio, waar ruimtelijke kwaliteit, gebiedsprofilering en de clustering van ondernemers, overheid en onderwijs een belangrijke rol spelen. Dit betekent dat Zwitsal Apeldoorn dé perfecte locatie is om te werken. Dicht bij de belangrijke toegangswegen en goed verbonden met de binnenstad!
Newtechpark
Vanuit de samenwerkende driehoek Onderwijs, Overheid en Ondernemers ontwikkelt NewTechPark met alle partners een innovatief praktijkleerpark op het terrein. Daarbij is de primaire doelstelling om iedereen van 4 tot 80 jaar te enthousiasmeren voor techniek. Samen met de 3 O’s wil het bestuur van NewTechPark techniek binnen Apeldoorn een nieuw leven inblazen met als beoogd resultaat meer toeleiding van gekwalificeerde vakkrachten richting de Apeldoornse bedrijven.
Op Zwitsal Apeldoorn gaat dat als volgt er uitzien: de wens is om op Noord verder uit te breiden vanuit het gebouw van Area055. Vanzelfsprekend is dat het gebouw een wisseling van functionaliteit moet faciliteren. Naast hoeken in hallen waar bedrijven en onderwijs met elkaar in de praktijk aan de slag kunnen, willen ze ook kennisdeling stimuleren op hun fysieke plek. Door opleidingen voor bedrijven aan te bieden, waar ook ruimtes voor nodig zijn. En vanuit het zogenaamde LAB innovatie opstarten, door dat die kennis, opleidingen en mensen bij elkaar komen op deze plek! Voor meer informatie ga naar NewTechPark.
Tot slot: het is belangrijk om de volgende generatie te betrekken bij initiatieven naar de toekomst toe. De insteek is om interessante werk, leer, woon en leefmilieus te creëren om de “millenials” ook aan (Zwitsal) Apeldoorn te binden en te faciliteren. Dat willen we o.a. doen door te investeren in NewTech Park waar onderwijs, ondernemerschap en overheid samen aan techniek van de toekomst werken.
